کارشناسان از اقدامات شعارگونه درباره مبارزه با مصرف دخانیات، انتقاد می‌کنند / دود مافیای دخانیات در چشم سلامت ایرانیان
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۷۰۴۸۹
مبارزه با دخانیات در حد شعار
رئیس پیشین اداره تولید و استاندارد دخانیات کشور با اشاره به اینکه وزارت بهداشت و جمعیت مبارزه با دخانیات در خصوص کاهش و مبارزه با دخانیات، کارهای زیادی انجام داده‌اند اما بیشتر این کارها جنبه تئوری داشته و در حد شعار باقی مانده، می‌گوید: بیشتر کارشناسان معتقدند درعمل کار بزرگی انجام نشده است؛ یا بحث منابع مالی وجود دارد و یا دچار شعارزدگی هستیم و با علم به محدودیت‌هایی که داریم، حرفهای قشنگی که عامه مردم و رسانه‌ها می‌پسندند می‌زنیم، ولی در عمل نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حسین علی پوراقبالی با اشاره به اینکه تقریباً ۷۰ درصد بازار ما در دست دو سه شرکت بین‌المللی است که در کشور در حال تولید هستند، ادامه می‌دهد: این بخش و تولید محصولات دخانی بیشتر سرمایه‌بر است تا اشتغالزا، با همین حال تا سال‌های ۹۷-۹۶ همه برندهای سیگار از خارج وارد می‌شد، یعنی در سال ۹۴ چیزی در حدود ۱۶میلیارد نخ سیگار واردات داشتیم که الان به صفر رسیده است.
وی می‌گوید: اینکه این محصولات در داخل تولید می‌شود و نیازی به واردات نداریم یک امتیاز است، اما نکات منفی این امر هم به‌گونه‌ای بوده که برندهای داخلی که در کشور تولید می‌شوند خیلی موفق نبوده‌اند و در رقابت‌های داخلی هم چندان کاری از پیش نبرده‌اند و کیفیت مناسبی هم ندارند، بنابراین گرایش بیشتر به سمت برندهای خارجی بوده و بازارشان روز به روز رشد بیشتری دارد و بازار داخلی ما کمتر می‌شود.
افزایش ۱۰ درصدی سالانه مالیات بر دخانیات اجرا نمی‌شود
این کارشناس حوزه دخانیات درخصوص چگونگی بستن مالیات بر محصولات دخانی با اشاره به معاهده جهانی کنترل دخانیات می‌گوید: این معاهده توسط ۱۶۸ کشور پذیرفته شده و دارای ۶ اصل در زمینه راهکارهای کاهش استعمال دخانیات است که یکی از مهم‌ترین این اصول، افزایش مالیات بر دخانیات است؛ مجلس شورای اسلامی قانون افزایش ۱۰درصدی سالانه مالیات بر دخانیات را در قانون جامع مبارزه با دخانیات مصوب سال ۸۵ تصویب کرده، اما مافیای دخانیات با لابی‌هایی که انجام می‌دهد تاکنون اجازه اجرای این قانون را به صورت کامل نداده است.
وی یکی از دلایلی که تاکنون مالیات پیشنهاد شده برای دخانیات به تصویب نرسیده را نگرانی بابت افزایش احتمالی قاچاق محصولات دخانی عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: این نگرانی سبب شده ما در سال‌های گذشته نتوانیم مالیات بر دخانیات را به‌گونه‌ای که کشورهای جهان افزایش می‌دهند، افزایش دهیم و از این نظر فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم، در واقع میزان مالیات مؤثری که باید بر کالای آسیب‌رسان دخانی وضع شود، بالای ۷۵درصد قیمت خرده‌فروشی محصول است که در صورت وضع مالیات درست، قیمت کالا بالاتر می‌رود و همین یک ابزار مهم در کاهش مصرف دخانیات است.
وی می‌افزاید: مالیات باید به صورت پیش‌بینی شده و هر سال دریافت شود و هر سال افزایش آن مشخص و درصدی بر قیمت تمام شده باشد و از سیگار خارجی که قیمت بالاتری دارد مالیات بیشتری دریافت شود.
پوراقبالی به موضوع تولید دو شرکت دخانی خارجی در کشور که حدود ۷۰درصد بازار کشور دست آن‌هاست اشاره می‌کند و می گوید: این دو شرکت برخلاف اظهارات برخی افراد، فرار مالیاتی ندارند و حتی در پرداخت مالیات از شرکت‌های داخلی هم قانونی‌ترعمل می‌کنند.
وی در خصوص اینکه چرا این دو شرکت دخانی خارجی برخلاف سایر شرکت‌های خارجی پس از تحریم‌ها از کشور خارج نشدند، عنوان می‌کند: درست است که تولیدات این دو شرکت یک کالای آسیب‌رسان است، اما اگر این دو شرکت را مجبور به خروج از کشور کنیم، از آنجا که تقاضا برای تولیدات این دو برند در کشور وجود دارد، محصولاتشان به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و از سوی دیگر دست ما از مالیات، اشتغال و زنجیره تولید این دو شرکت به صورت رسمی کوتاه می‌شود.
وی ادامه می دهد: بر اساس آمارهای رسمی، سرانه مصرف تنباکو قلیان در سال حدود ۷ تا ۹هزار تن است که حدود ۶هزار تن آن در داخل کشور تولید می‌شود. قاچاق تنباکو مختص به برندهایی است که واردات آن ممنوع است.
از سوی دیگر باید گفت بخشی از قاچاق تنباکو مربوط به تولیدات زیرزمینی و به صورت غیررسمی است. کمتر از ۲هزار تن تنباکو در سال به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، این درحالی است که ستاد دخانیات در سال ۹۳ با مصوبه‌ای، تولید برندهای جدید دخانیات را محدود کرد و از همین رو ناچار به اجرای آن تا سال ۹۸ بودیم و از آن پس اجازه تولید یک سری از برندهای جدید داده شد و با صدور مجوزهای جدید، تولیدات به بالای ۷هزار تن هم رسید.
ترک فعل مسئولان در کنترل و پیشگیری از دخانیات
دبیر طرح پیشگیری از استعمال دخانیات دانش‌آموزان (پاد) هم موفق نبودن برنامه‌های مبارزه با کنترل دخانیات را به اجرایی نشدن قوانین در سال ۸۵ و به‌خصوص قانون جامع کنترل دخانیات و البته ترک فعل مسئولان ذی‌ربط در این زمینه مربوط می‌داند و یادآور می‌شود: مسئولانی که باید در این سال‌ها دستورات لازم را در زمینه کنترل و پیشگیری از دخانیات می‌دادند متأسفانه دستور قطعی و اجرایی صادر نکردند و این قانون همچنان روی زمین مانده است.
حمید رضا شاهسون در گفت‌وگو با قدس، تبلیغات و گسترش بیش ازحد مافیای دخانیات در کشور را یکی دیگر از عوامل معطل ماندن قانون مبارزه با دخانیات می‌داند و ادامه می‌دهد: نفوذ این مافیا به‌حدی است که تولید محصولات دخانی را یک شرکت چند ملیتی آمریکایی-انگلیسی- ژاپنی در کشور ما در دست دارد، یعنی مافیا طوری نفوذ دارند که کارخانه‌های دخانیات ما امروز زیر نظر این شرکت‌ها مشغول فعالیت هستند.
وی با اشاره به اینکه بارها گفته شده ایران بهشت صنایع دخانیاتی است و قیمت محصولات دخانی در کشور بسیار پایین است، با تأکید براینکه باید برای ارتقای جایگاه کشور در زمینه مصرف دخانیات اقدامات فوری انجام دهیم، اظهار می‌کند: ایران در بین کشورهای منطقه در بحث کنترل دخانیات خوب عمل کرده، اما برای ارتقای جایگاه کشور و حفاظت از سلامت جوانان و نوجوانان باید اقدامات بیشتری انجام داد؛ پایین بودن قیمت محصول دخانی و مالیات آن سبب دسترسی آسان نوجوانان به کالای دخانی شده که باید کاری کرد.
مبارزه نمادین در هفته ملی بدون دخانیات!
وی با تأکید بر اینکه هنوز اجماع و اتفاق نظر و از همه مهمتر عزمی از سوی دولت و دستگاه‌های مربوط به سلامت جامعه برای اعمال قانون و مبارزه جدی با مصرف دخانیات وجود ندارد، می‌گوید: هر روز شاهد تولید سیگارهای داخلی از یک سو و ورود انواع سیگارهای وارداتی و تنباکوهای رنگارنگ قلیان از مجرای غیرقانونی به داخل کشور هستیم و انگار فقط به سخن گفتن و انجام حرکات نمادین در مبارزه با مصرف دخانیات در طول هفته ملی بدون دخانیات محدود شده است.
وی تأکید می‌کند: در قوانینی که برای مالیات بر دخانیات وضع می‌شود قائل شدن تفاوت زیاد بین تولیدات داخلی و تولیدات با نشان بین‌المللی سبب تغییر الگوی مصرف، از سیگار با برند بین‌المللی به سیگار با برند داخلی می‌شود که یا قیمت و یا کیفیت کمتری دارند؛ بنابراین باید در قوانین مالیاتی حساسیت لازم وجود داشته باشد تا هدف اصلی یعنی کاهش مصرف محقق شود؛ زیرا اگر این اتفاق نیفتد مالیات تنها جنبه درآمدی داشته و سبب کاهش مصرف نمی‌شود.
وی با تأکید بر اینکه افزایش مصرف دخانیات در کشور یک معضل بزرگ اجتماعی است و مبارزه با آن عزم همگانی را می‌طلبد، می‌افزاید: پیشگیری از مصرف دخانیات همچون هر کار دیگری نیازمند بسترسازی فرهنگی و آموزشی است که در این میان، آموزش و پرورش و سایر نهادهای فرهنگی نقش مهمی دارند.
منبع: روزنامه قدسمنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: مالیات بر دخانیات مبارزه با دخانیات کنترل دخانیات محصولات دخانی مصرف دخانیات ادامه می دهد دو شرکت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۷۰۴۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزییات طرح وزارت بهداشت درباره قلیان «اکسیژن» / ماجرای گاز «خنده» قلیان‌ها
مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» با هشدار نسبت به افزایش استعمال قلیان دخانی در زنان و مردان و عوارض ناشی از آن، در عین حال از طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن با نظارت وزارت بهداشت و با هدف کاهش مصرف قلیان دخانی خبر داد و گفت: دستگاه قلیان اکسیژن هنوز «تایید نهایی» را نگرفته و نتایج تحقیقات ملاکی تصمیم‌گیری در این باره خواهد بود.
به گزارش ایسنا، اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان تحت عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که ظاهرا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسوولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و نهایتا هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند.
دکتر غلامرضا حیدری - مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» در گفت‌وگو با ایسنا، در واکنش به اخبار و فضای ایجاد شده درباره این طرح مطالعاتی، با تاکید بر اینکه «قلیان اکسیژن»، استانداردهای وزارت بهداشت را دارد، اظهار کرد: مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در «قلیان اکسیژن» تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور می‌گذرد.
ماجرای گاز «خنده» در قلیان اکسیژنرئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره قلیان اکسیژن خاطرنشان کرد: ادعای استفاده از «گاز خنده» در قلیان اکسیژن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در پاسخ به ادعاهای مطرح شده باید گفت، استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن صحت ندارد.
وی درباره ترکیب گازهای قلیان اکسیژن گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.
مجری طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم ادامه داد: «اکسید نیتروژن» که با «گاز خنده» شناخته می‌شود در قلیان اکسیژن وجود ندارد. «انتونوکس» که یک گاز بی‌ضرر به حساب می‌آید که در قلیان اکسیژن استفاده می‌شود. پژوهش‌های متعددی درباره «انتونوکس» در سطح جهان انجام شده، یافته‌های این مطالعات از بی‌ضرر بودن این گاز حکایت می‌کند.
حیدری درباره اعتیادآور بودن انتونوکس به ایسنا اظهار کرد: انتونوکس از مسائلی مانند «ایجاد وابستگی»، «اعتیادآوری» و «گازهای خنده‌آور» تهی است. با توجه به ویژگی‌های انتونوکس باید گفت ادعاهایی که در ارتباط با قلیان اکسیژن مطرح شده یک بازی رسانه‌ای است.
وی درباره طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم اظهار کرد: بررسی دستگاه پاکدم که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام می‌شود یک طرح مطالعاتی به حساب می‌آید. این طرح مطالعاتی مورد تایید وزارت بهداشت واقع شده و «کد اخلاق» دارد.
نتایج تحقیقات؛ ملاکی تصمیم‌گیری درباره قلیان اکسیژنرئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این طرح مطالعاتی افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند، افزود: هدف از اجرای نظرسنجی این است که مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن را ارزیابی کنیم. این ارزیابی‌ها به منظور بررسی مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از مصرف قلیان اکسیژن است. با توجه به مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از استعمال قلیان اکسیژن برای آینده این دستگاه تصمیم می‌گیریم.
وی گفت: در حال حاضر، قلیان اکسیژن در برخی استانها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. پاسخ به پرسش‌های «آیا قلیان اکسیژن عوارض دارد؟» و «آیا قلیان اکسیژن می‌تواند به عنوان یک دستگاه بی‌ضرر معرفی شود؟» به عنوان پرسش‌های این طرح مطالعاتی طرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها به گذر زمان نیاز دارد؛ این پروژه تحقیقاتی باید به مدت یک یا دو سال انجام شود که بتوان به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد.
اجرای طرح مطالعاتی در ۱۰ استان کشور اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کاملترحیدری افزود: طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در شهر تهران انجام شده و مصرف‌کنندگان این دستگاه با «تست تنفسی» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج تست تنفسی مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن نشان می‌دهد وضعیت تنفسی آنها نسبت به افراد عادی، کاملا بالاتر است. نتایج به دست آمده می‌تواند ما را به مسیری هدایت کند که قلیان اکسیژن، مشکلات سلامتی ندارد. البته تاکید می‌کنم که به طور قطع، اظهارنظر نهایی درباره قلیان اکسیژن به بررسی‌های کامل‌تر نیاز دارد. در نظر داریم افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند در ۱۰ استان کشور مورد ارزیابی قرار دهیم. بازهم تاکید می‌کنم اخبار مربوط به عوارض و اعتیادآوری قلیان اکسیژن، یک بازی رسانه‌ای و کذب محض است.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره جزئیات اجرای طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن به ایسنا اظهار کرد: مراکزی که قلیان‌های دخانی ارائه می‌دهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت می‌کنند. بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، درصد گازهای اکسیژن و نیتروژن قلیان اکسیژن تنظیم می‌شود. طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است.
وی ادامه داد: استان‌های مازندران، زنجان، هرمزگان نیز به طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اضافه می‌شوند.
حیدری درباره جامعه آماری طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن نیز به ایسنا گفت: تعداد مراکز عرضه قلیان‌های دخانی که در طرح مطالعاتی لیان اکسیژن شرکت کرده‌اند باید به «حجم نمونه» که در طرح علمی برآورد شده، برسند. میزان جامعه آماری باید به نحوی باشد که آمار و ارقام خروجی طرح تحقیقاتی از منظر آماری، «معنی‌دار» و «قابل تایید» باشد. این طرح تحقیقاتی به یک یا دو سال زمان نیاز دارد که میزان داده‌های مورد نظر جمع‌آوری شود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، آنالیزهای مورد نیاز انجام می‌شود.
چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژنوی درباره چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: سال‌ها است علیه دخانیات مبارزه می‌کنیم و با اقداماتی در نظر داریم میزان مصرف دخانیات را کنترل و محدود کنیم. برنامه‌هایی با هدف کنترل دخانیات طی سال‌های گذشته مطرح شده اما شکست خورده‌اند. همچنین ممنوعیت‌های استعمال دخانیات اثربخش نبوده‌اند و جرائم مربوط به تخلفات دخانیاتی به خوبی اجرا نشده‌اند.
افزایش مصرف قلیان در جامعهحیدری با بیان اینکه متاسفانه قلیان در کشور به ویژه در میان جوانان به وفور استعمال می‌شود، افزود: مصرف قلیان در جمعیت نوجوان در حال افزایش است. بررسی‌ها بیانگر این است تفاوتی در ارتباط با میزان مصرف قلیان در میان زنان و مردان وجود ندارد؛ این در حالیست که میزان مصرف سیگار در میان مردان نسبت به زنان ۱۰ برابر بیشتر است. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۲۵ سال، چه مرد و چه زن قلیان استعمال می‌کنند.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه قلیان در میان جامعه ایرانی ورود کرده، افزود: قلیان در میان خانواده‌ها، اماکن تفریحی و جمعیت جوان کشور ورود کرده است. میزان دود هر وعده استعمال قلیان معادل استفاده از ۱۰۰ نخ سیگار است.
حیدری درباره تنباکوهای مورد استفاده در قلیان‌ها گفت: تنباکوها غیراستاندارد به حساب می‌آیند و عمدتاً با آلودگی‌های محیطی، میکروبی و قارچی همراه هستند. زغال‌هایی هم که در قلیان استفاده می‌شوند زمینه‌ساز مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند.
افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی در پی افزایش مصرف قلیانرئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه در ارتباط با کنترل مصرف قلیان هیچ برنامه‌ریزی کاملی وجود ندارد. با توجه به افزایش استعمال قلیان در میان جوانان و نوجوانان شاید بتوان گفت باید به انتظار افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی در سنین جوانی بنشینیم. در حالی که بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی معمولا در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی بروز می‌کنند. شرایط به واسطه استفاده از قلیان به نحوی است که افراد ۲۰ و ۳۰ ساله دچار برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی هستند.
شاید قلیان اکسیژن جایگزینی برای قلیان‌های دخانی باشدحیدری با بیان اینکه عوارض مصرف قلیان باید در کانون توجه قرار گیرد، افزود: بهره گرفتن از راهکارها و روش‌های علمی در جهت کنترل مصرف دخانیات باید در کانون توجه قرار گیرد. به نظر می‌رسد قلیان اکسیژن شاید بتواند جایگزین قلیان‌های دخانی شود.
وی تاکید کرد: در حال حاضر، دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است. اگر نتایج تحقیقات و شرایط طوری باشد که این دستگاه جایگزین قلیان‌های دخانی شود، یک گام موثر در جهت حفظ سلامتی جامعه به حساب خواهد آمد. اما در مجموع اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کامل‌تر بوده و نتایج تحقیقات؛ ملاکی تصمیم‌گیری در این باره خواهد شد.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است